2022 Մար 28, Երկուշաբթի
Նախադաշտանային համախտանիշը հոգեբանական, հուզական, վարքային և սոմատիկ (մարմնական) ախտանշանների դրսևորումն է դաշտանային ցիկլի երկրորդ կեսում՝ ավելի հաճախ դաշտանից 2-7 օր առաջ։ Այդ ախտանշանները դադարում են դաշտանը սկսելուն պես և կրկնվում են հաջորդ դաշտանային ցիկլի ժամանակ։
Որքա՞ն հաճախ է հանդիպում այս համախտանիշը:
Կանանց 50-80%-ի մոտ հաճախ արտահայտվում են նախադաշտանային ախտանշաններ: 25-26 %-ի մոտ դրանք արտահայտվում են համախտանիշի թեթև դրսևորումով, 3-8 %-ի մոտ այն առավել ծանր՝ հոգեբանական ախտանշաններով է ընթանում: Ծանր ձևը համարվում է նախադաշտանային դիսֆորիկ խանգարում։
Որո՞նք են նախադաշտանային համախտանիշի պատճառները
Նախադաշտանային համախտանիշի զարգացման հիմքում ոչ թե հորմոնների քանակի փոփոխությունն է (այդ քանակը չի տարբերվում առողջ կանանց հորմոնների քանակից), այլ կենտրոնական նյարդային համակարգի ոչ համապատասխան պատասխանը հորմոնների քանակական տատանումներին։
Ի՞նչ ախտանշաններով է դրսևորվում նախադաշտանային համախտանիշը:
Նախադաշտանային համախտանիշի դրսևորումները կարելի է բաժանել 2 խմբի` հոգեբանական-վարքային և ֆիզիկական։
Հոգեբանական-վարքային դրսևորման արտահայտություններն են՝ տրամադրության տատանումները, ընկճախտը, հոգնածության զգացողությունը, ընդհանուր թուլությունը, նյարդայնությունը, տագնապի զգացողությունը, քնի խանգարումները:
Ֆիզիկական դրսևորմանը բնորոշ են կրծքագեղձերի զգայունությունը, ցանավորումը, այտուցները, քաշի ավելացումը, հոգնածությունը, գլխացավը, մեջքի ցավերը, սրտխառնոցը, փսխումը, ճնշման բարձրացումը, հաճախասրտությունը, կոորդինացիայի խանգարումները:
Ախտանիշների դրսևորումներից կախված առանձնացվում են հետևյալ տիպեր՝ նյարդահոգեբանական, այտուցային, ցեֆալգիկ և կրիզային։
Ոչ հաճախ հանդիպում են նաև ատիպիկ դրսևորումներ՝ հիպերթերմիկ (ցիկլիկ ջերմության բարձրացում 37,2-38˚C՝ առանց բորբոքային գործընթացի առկայության), հիպերսոմնիկ (ցիկլիկ ցերեկային քնկոտություն), ալերգիկ (ցիկլիկ ալերգիկ դրսևորումներ), խոցային գինգվինիտ, ստոմատիտ, ցիկլիկ իրիդոցիկլիտ։
Ինչպե՞ս ախտորոշել:
Հորմոնալ հետազոտություններն ախտորոշիչ նշանակություն չունեն։ Ախտորոշման հիմքում օրագրի վարումն է` 2-3 ցիկլի ընթացքում, որտեղ նշվում է ախտանշանների դրսևորումը։ Դա հնարավորություն է տալիս ընդգծելու ախտանշանների կապը դաշտանային ցիկլի լուտեյնային ֆազայի հետ և որոշելու տեսակը, մշակելու բուժման ծրագիրը։ Անհրաժեշտության դեպքում նշանակվում են լրացուցիչ հետազոտություններ՝ ՀՏ, ՄՌՏ, ԷԷԳ, նյարդաբանի, հոգեբանի խորհրդատվություններ։
Ինչպե՞ս կարելի է կանխարգելել նախադաշտանային համախտանիշը:
Նախադաշտանային համախտանիշի զարգացումը կանխարգելելու համար շատ կարևոր են առողջ ապրելակերպը և ֆիզիկական ակտիվությունը:
Սննդակարգում պետք է սահմանափակել ճարպերի, աղի, շաքարավազի, սուրճի, ալկոհոլի կիրառությունը: Պետք է օգտագործել մեծ քանակությամբ մրգեր, բանջարեղեն: Խրախուսվում են պիլատեսը, յոգան, շնչառական վարժությունները։
Բուժական ի՞նչ մոտեցումներ կան:
Թեթև և միջին աստիճանի դրսևորումների ժամանակ առողջ ապրելակերպը, վնասակար սովորություններից հրաժարվելը նվազեցնում են նախադաշտանային համախտանիշի զարգացման վտանգը։ Այդ դեպքերում նշանակվում են բուսական դեղեր, որոնց հիմքում, օրինակ՝ կուսածառ սովորականը կամ կարմիր երեքնուկն է: Նշանակվում են նաև վիտամին B6, վիտամին D և կալցիումի պատրաստուկներ։
Միջին և ծանր դրսևորումների դեպքում նշանակվում են հակաբեղմնավորիչներ, երբեմն նաև հակադեպրեսանտներ՝ անընդհատ կամ ցիկլիկ ռեժիմով։
Հարգելի գործընկերներ«Մարգարյան ծննդատունը» սիրով հրավիրում է՝ ներկա գտնվելու «Հիստերոսկոպիա բոլոր գինեկոլոգների համար» գիտաժողովին...
Կարդալ ավելին»Արդյո՞ք հղիության ընթացքում ուլտրաձայնային հետազոտություններն (ՈՒՁՀ) անվտանգ են...
Կարդալ ավելին»Բուժառուն` 51 տ. , դիմել էր` գանգատվելով անոմալ արգանդային արյունահոսությունից, որովայնի ստորին հատվածում ցավերից, որովայնի մեծանալու զգացողությունից...
Կարդալ ավելին»