Որքանո՞վ են կարևորվում վիտամինները կնոջ կյանքում։

Վիտամինները կենսաբանորեն ակտիվ օրգանական միացություններ են, որոնց մեծ մասը մարդը ստանում է սննդի հետ, և միայն չնչին մասն է սինթեզվում օրգանիզմում: Նրանք անհրաժեշտ են օրգանիզմի բնականոն նյութափոխանակության ու կենսագործունեության համար և վճռորոշ դեր են խաղում կանանց առողջության պահպանման գործում՝ կյանքի բոլոր փուլերում. օգնում են կարգավորել մարմնի կենսական գործառույթները և կանխել տարբեր առողջական խնդիրներ՝ վերարտադրողական առողջությունից մինչև ոսկրերի խտություն և հոգեբանական բարեկեցությունից մինչև ֆիզիկական կենսունակություն:
Տարբեր վիտամինների ազդեցությունը կանանց առողջության վրա և՛ խորն է, և՛ բազմակողմանի:

Վիտամինների պահանջը կապվա՞ծ է տարիքի հետ։

Սկսած մանկական տարիքից , դեռահաս, վերարտադրողական,  դաշտանադադարի շրջաններում փոխվում են այս կամ այն վիտամինների անհրաժեշտությունը և նրանց չափաքանակը։

Օրինակ, վիտամին D-ն կարևոր է երեխայի ոսկրերի և ատամների զարգացման համար, այն անհրաժեշտ է նաև նախակլիմակտերիկ և կլիմակտերիկ տարիքի  կանանց։  

Վիտամին D-ի պակասը հանգեցնում է կալցիումի և ֆոսֆորի նյութափոխանակության խանգարմանը, ինչը նպաստում է օստեոպորոզի զարգացմանը։ Վերջին տարիներին վիտամին D-ի խիստ պակաս դիտվում է նաև վերարտադրողական տարիքի կանանց մոտ, ինչը պետք է հաշվի առնել  անպտղության կամ հղիություն պլանավորելու ժամանակ։

Դեռահաս և վերարտադրողական տարիքում առողջության վրա զգալիորեն ազդում են վիտամին A-ն, վիտամին D-ն, վիտամին E-ն, B խմբի վիտամինները, որոնք մեծ դեր ունեն դաշտանային ցիկլի կարգավորման և վերարտադրողական օրգանների առողջության պահպանման գործում: Հղիության ընթացքում որոշ վիտամինների պահանջարկը մեծանում է, մասնավորապես  Ֆոլաթթվի (վիտամին B9), այդ պատճառով այն նշանակվում է հղիություն պլանավորելուց երկու-երեք ամիս առաջ և հղիության առաջին եռամսյակում։  

Ի՞նչ վտանգներով է հղի ֆոլաթթվի պակասը։

Ֆոլաթթուն անհրաժեշտ է պտղի ճիշտ զարգացման, բնածին, հատկապես պտղի նյարդային խողովակի արատների կանխարգելման համար։
Ֆոլաթթվի պակասը հանգեցնում է հոմոցիստեինի մակարդակի բարձրացմանը, ինչը կարող է սիրտ-անոթային համակարգի հիվանդությունների, հղիությունների բարդությունների պատճառ դառնալ, ինչպիսիք են՝ պլանցենտայի վաղաժամ շերտազատումը,  պրեէկլամպսիայի և էկլամպսիայի զարգացումը, վիժումները և այլն։  Ֆոլաթթվի պակասով կարող է պայմանավորված լինել նաև հղիների, մեծահասակների և երեխաների մոտ սակավարյունությունը։

Ի՞նչ այլ խնդիրներ են առաջանում կանանց մոտ վիտամինների պակասի հետևանքով։

Նախակլիմակտերիկ և կլիմակտերիկ տարիքում կանանց մոտ էսթրոգենի անբավարարությամբ է պայմանավորված ոսկրերի խտության նվազումը։ Օստեոպորոզի կանխարգելման համար հարկ է լինում լրացուցիչ վիտամին D և կալցիումի ընդունել։ Այս տարիքային խմբի համար կարևոր է նաև օմեգաների ընդունումը, որոնք կարգավորում են նյութափոխանակությունը և նպաստում են աթերոսկլերոզի կանխարգելմանը։

Վիտամինները կենսական դեր են խաղում նաև հոգեկան առողջության համար։ Օրինակ, վիտամին D-ն ոչ միայն կարևոր է ոսկրերի առողջության, այլ նաև տրամադրության կարգավորման և դեպրեսիայի կանխարգելման համար:

Հայտնի է, որ B խմբի վիտամինները, մասնավորապես՝ B6, B9 և B12-ը, նվազեցնում են սթրեսը և բարելավում գլխուղեղի գործունեությունը: Ավելին, հակաօքսիդանտները, ինչպիսիք են A, C և E վիտամինները, օգնում են պայքարել օքսիդատիվ սթրեսի դեմ՝ դրանով իսկ նվազեցնելով քրոնիկ հիվանդությունների վտանգը և նպաստելով օրգանիզմի ընդհանուր ֆիզիկական առողջությանը։

Հետևաբար, հաշվի առնելով տարիքային պահանջները, պետք է ստանալ համապատասխան վիտամիններ և միկրոէլեմենտներ:

Այսպիսով, վիտամինները ոչ միայն լրացուցիչ սննդանյութ են, այլ նաև կարևոր դեր ունեն կանանց վերարտադրողական, հոգեբանական առողջության, պտղի զարգացման և ոսկրերի ամրության համար: