Սպերմատոզոիդի ներցիտոպլազմիկ ներարկում (ՍՆՑՆ, ICSI - IntraCytoplasmic Sperm Injection, ИКСИ - интрацитоплазматическая инъекция сперматозоида) առաջին անգամ փորձարկվել է 1992 թ., և այդ ժամանակից հաջողությամբ կիրառվում է զույգերի անպտղության ժամանակ որպես օգնող միջոց և արտամարմնային բեղմնավորման (ԱՄԲ) լրացում: ՍՆՑՆ ժամանակ սպերմատոզոիդն ասեղի օգնությամ ներդրվում է ձվաբջջի մեջ:
ՍՆՑՆ առավելությունը
- կարող է կիրառվել առանց հորմոնալ պատրաստուկների,
- հնարավոր է սպերման օգտագործել անգամ նրա խտության, ակտիվության և ձևաբանության խիստ ցածր ցուցանիշների դեպքում:
- կարելի է օգտագործել վիրահատության ժամանակ ստացած կենսանյութը. ՍՆՑՆ ընթացքում էմբրիոլոգներն ընտրում են ամենաորակյալ բջիջները,
- ԱՄԲ մեկ ցիկլի ընթացքում հնարավոր է մեծացնել էմբրիոնների քանակը, բացառել ձվաբջիջների մի քանի սպերմատոզոիդով բեղմնավորման հնարավորությունը,
- առկա է գենետիկ սքրինինգի թեթևացում (հետազոտվող նյութում ավելի քիչ կան ավելորդ մասնիկներ` տղամարդու սեռական բջիջների տեսքով, որոնք չեն մասնակցել բեղմնավորմանը),
- բացառվում է կնոջ վարակման հնարավորությունը` զուգակցի սերմնահեղուկով:
Մեթոդի բացասական կողմը՝ սովորական ԱՄԲ համեմատությամբ, նրա ավելի մեծ արժեքն է:
Ցուցումները.
- սպերմագրամայի վատ ցուցանիշները՝ սպերմատոզոիդների ցածր խտությունը, վատ շարժունականությունը, ոչ հասուն և ոչ լիարժեք լինելը,
- տղամարդու վիրահատական ճանապարհով ստացված սեռական բջիջների օգտագործման անհրաժեշտությունը,
- սերմնահեղուկում մեծ քանակի անտիսպերմալ հակամարմինների առկայությունը,
- ստացված ձվաբջիջների ոչ մեծ քանակը՝ 4 և պակաս,
- կրիոկոնսերվացիայի ենթարկված ձվաբջիջների կիրառումը,
- ԱՄԲ դասական ուղեցույցի անհաջող փորձը,
- լաբորատորիայում հասունացած ձվաբջիջների կիրառումը:
ՍՆՑՆ նախապատրաստումը
- Արյան հետազոտություն (ընդհանուր, կենսաքիմիական, վարակների, սեռական հորմոնների համար և այլն),
- գինեկոլոգի խորհրդատվություն, քսուք` ցանքսի համար, օնկոցիտոլոգիա, փոքր կոնքի օրգանների ՈՒՁՀ, արգանդի փողերի անցանելիության ստուգում` կանանց մոտ,
- ուրոլոգի խորհրդատվություն, սպերմագրամա, անպտղության իմունոլոգիական պատճառների բացահայտում (МАР-test տղամարդկանց մոտ),
- գենետիկ հետազոտություն, եթե զույգերից թեկուզ մեկի տարիքը բարձր է 35-ից կամ զույգն արդեն ունեցել է ԱՄԲ անհաջող փորձ,
- թերապևտի, էնդոկրինոլոգի և այլ մասնագետների խորհրդատվություններ` ըստ ցուցումի:
Ստանդարտ ԱՄԲ և ՍՆՑՆ տարբերությունը
ՍՆՑՆ-ն լրացնում է ԱՄԲ-ին. եթե ինչ-որ պատճառով սպերմատոզոիդը չի կարողանում ինքնուրույն թափանցել ձվաբջջի մեջ, այս մեթոդը դա իրականացնում է արհեստական միջամտությամբ:
ՍՆՑՆ անցկացման էտապները.
- ձվաբջիջների ստացումը և նախապատրաստումը,
- սպերմատոզոիդների ստացումը և նախապատրաստումը,
- ամենաակտիվ և առողջ սպերմատոզոիդի ընտրումը, նրա անշարժացումը և տեղադրումը հատուկ ասեղի մեջ,
- ձվաբջջի ամրացումը հոլդինգի օգնությամբ,
- սպերմատոզոիդի ներդրումը ձվաբջջի մեջ,
- բեղմնավորված ձվաբջջի տեղադրումը անհրաժեշտ միջավայրում` մինչև բլաստոցիտային փուլ:
Էմբրիոնի զարգացումից հետո այն տեղափոխվում է կնոջ արգանդի խոռոչ կամ սառեցվում է՝ հետագայում օգտագործելու նպատակով:
ՍՆՑՆ արդյունավետության համար դեր ունեն.
- զույգի տարիքը (35-ից բարձր տարիքում արդյունավետությունը նվազում է),
- կնոջ գինեկոլոգիական անամնեզը (հղիությունների քանակը, ծննդաբերությունները, վիժումները, բորբոքային և վարակային հիվանդությունները),
- կնոջ էնդոկրին համակարգի վիճակը,
- ուղղակիորեն միզասեռական համակարգի հետ կապված այլ ախտաբանությունները,
- զուգընկերոջ կամ դոնորի սերմնահեղուկի որակը,
- վերարտադրողական տեխնոլոգիայի պատճառած խնդիրները,
- ծնողների քաշը, սնունդը, վնասակար սովորությունները և այլն,
- էմբրիոլոգի փորձառությունը և ժամանակակից սարքերի առկայությունը:
Վտանգները երկու մասի են բաժանվում` կապված.
- էմբրիոնի յուրահատկությունների հետ,
- կնոջ և ձվաբջջի վերցման նախապատրաստման հետ:
Անհաջողության պատճառները
- Սեռական բջիջների վատ որակը,
- էմբրիոնի զարգացման վաղ շրջանում կրիտիկական ձախողումը կամ մուտացիան,
- անհաջող իմպլանտացիան,
- հղիության դադարը վաղ ժամկետում և այլ գործոններ: